Doetinchem

Heeft premier Rutte geblunderd bij het uitleggen van het steunpakket aan Griekenland? Of heeft hij een bewuste poging gedaan de burgers te misleiden door de uitgaven lager voor te stellen? Die vraag wil SP-leider Emile Roemer beantwoord hebben in het debat over de crisis in de eurozone en de uitglijder van Rutte over de miljardensteun aan Griekenland.

Roemer spreekt zich ook uit tegen de vergaande voorstellen van Merkel en Sarkozy om meer bevoegdheden over te dragen aan Europa: 'Voor een politieke unie is geen draagvlak onder de Europese bevolking. Daarom verzet de SP zich tegen meer Europa door een verhoging van het noodfonds, euro-obligaties of een ondemocratische Europese begrotingsautoriteit.'

Lees hieronder de volledige inbreng van Roemer in het debat.

De Europese Monetaire Unie die leidde tot de invoering van de euro was bedoeld om de Europeanen dichter bij elkaar te brengen. In de plaats daarvan drijft de gemeenschappelijke munt ons uit elkaar. Vaak is destijds gewaarschuwd dat monetaire integratie de kroon moet zijn op politieke integratie maar dat omgekeerd een gevaarlijk experiment is. Deze regering en een meerderheid in deze Kamer lijken nu de vlucht vooruit te willen maken naar een politieke unie bovenop de monetaire unie.

Geen draagvlak voor politieke unie
Een politieke unie waarvoor geen draagvlak is onder de Europese bevolking. Dat is pas echt gevaarlijk volgens de SP. Een verdere overdracht van bevoegdheden aan Brussel of Frankfurt zal onze zwaar bevochten democratie uithollen. Omdat de Europese democratie niet goed werkt doordat wij in Europa nu eenmaal niet één land zijn. Doordat de democratische controle niet goed werkt naarmate het bestuur letterlijk verder van ons af staat. Doordat de praktijk van Europa is dat de grote landen dan nog meer gaan bepalen als het kleine Nederland zelfs zijn veto kwijt raakt. Daarom verzet de SP zich tegen meer Europa door een verhoging van het noodfonds, euro-obligaties of een ondemocratische Europese begrotingsautoriteit. Wat vindt de premier die Nederland terug wilde geven aan de Nederlanders van het plan van Merkozy voor een Europese regering? Wij hij graag voorzitter worden van de provincie Nederland van de Verenigde Staten van Europa?

Pak speculatie door financiële markten aan
We missen het Europa dat met een Europa brede aanpak tegen de speculatie komt. We worden gegijzeld door de financiële markten die door paniek en speculatie in essentie gezonde landen op de korrel nemen. We willen niet alleen een verbod op speculeren in vier landen door middel van het zogenaamde naakt short gaan – in gewoon Nederlands iets verkopen dat je niet bezit - maar een verbod in heel Europa. In de reële echte economie mag je geen brandverzekering op het huis van je buurman afsluiten omdat je dan een pervers belang krijgt. Maar in de financiële wereld kan dat wel door verzekering tegen faillissement op bijvoorbeeld Italië af te sluiten waarmee je dus kunt speculeren op een Italiaans faillissement. We willen een Europa dat daar tegen optreedt in plaats van de speculanten ruim baan te bieden via geliberaliseerde financiële markten. We willen een Europa dat komt met een belasting op financiële transacties om speculatie tegen gaan. Zo’n financiële transactie belasting stimuleert ook investeren in de reële economie en ontmoedigt om geld in speculatie te steken. Maar dit Europa ontbreekt. Waarom?

Risico's Griekenland liggen op bordje burgers
Gisteren is er een stevig maar vooral onnavolgbaar debat gevoerd. Dat heeft geleid tot een brief vanmorgen. Laat ik daar een lichtpunt uit noemen: in de brief van vandaag van de minister van Financiën wordt nu gelukkig ruimhartig toegegeven dat de bijdrage van de banken niet ongeveer fifty-fifty is met de bijdrage vanuit de publieke sector. De bedragen lijken redelijk fifty-fifty maar dat maskeert dat de banken door garanties van de publieke sector nauwelijks nog risico’s lopen. Ze verlengen mogelijk leningen, maar de risico’s dat Griekenland niet terug betaalt liggen bij de publieke sector. Bovendien zijn de eventuele bedragen van de banken geen echte kosten.

50 miljard ernaast: blunder of misleiding?
Maar er stond niet alles in die brief. Mevrouw de voorzitter, de minister-president is gisteren diep door het stof gegaan over zijn presentatie na afloop van de eurotop op 21 juli. De grote vraag is of de premier wist waar hij tijdens de top ja tegen heeft gezegd. Was hij in de veronderstelling dat het was met een bijdrage van de banken van 50 mld op een totaalpakket van 109 mld, zoals hij heeft verwoord tijdens de persconferentie? Dan heeft hij een behoorlijke blunder gemaakt van maar liefst 50 mld. Of wist hij wel degelijk dat het om een véél groter pakket ging, namelijk € 215 mld extra steun aan Griekenland. Wanneer hij dat toen wel wist, waarom heeft hij dat dan niet gezegd tijdens de persconferentie? Dit lijkt op een bewuste poging om het voor de Nederlandse burger zo klein mogelijk te houden, wetende dat het draagvlak onder de bevolking gering is. In dat geval lijkt het op misleiding van de burgers.

Onhandige rekensommen bestaan niet, foute wel...
De Minister-president noemde het zijn eerste fout. U zult begrijpen dat wij er meer geteld hebben maar alla. De MP noemde het ongelukkig, onhandig, zelfs een stommiteit en meer van dat soort termen, maar die gebruikt je als je echt fout zit. U had het over een onhandige rekensom. Maar als oud leraar die voor de klas staat kan u zeggen dat onhandige rekensommen niet bestaan. Wel juiste en onjuiste. En uw rekensom was niet onhandig maar onjuist. Het totaalpakket was niet 109 miljard waarvan 50 miljard van de banken. Ook niet in 2014. We hebben u inmiddels zeker vier kansen gegeven om dit recht te zetten. Maar u blijft volhouden dat uw rekensom niet onjuist was terwijl dit evident wel het geval is.
Het gaat hier niet om een kleinigheidje maar om een enorm verschil van 50.000 miljoen euro. Bovendien lijkt het erop dat de Minister-president dat ook bewust heeft gedaan om het bedrag klein te houden. Ik vraag het u hier nog een keer: was uw rekensom onjuist of onhandig? En als u ons dwingt tot het uiterste, dan zullen we dat niet nalaten.